قرآن عثمان طه

سوره آل عمران

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ الم

1

به نام خداوند بخشاينده مهربان‌؛ الف لام میم


اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّومُ

2

خدا كه نيست خدايى جز او زنده پاينده


نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ وَ أَنْزَلَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ

3

فرستاده است بر تو نامه را به حق حالى كه تصديق‌كننده آنچه پيش روى آن است و فرستاده است تورات و انجيل را


مِنْ قَبْلُ هُديً لِلنَّاسِ وَ أَنْزَلَ الْفُرْقانَ إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بِآياتِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ وَ اللَّهُ عَزِيزٌ ذُو انْتِقامٍ

4

از پيش حالى كه هدايتى است براى مردم و فرستاده است فرقان را همانا آنان كه كفر ورزيدند به آيتهاى خدا ايشان را است شكنجه‌اى سخت و خدا است عزتمند انتقام جوى


إِنَّ اللَّهَ لا يَخْفيٰ عَلَيْهِ شَيْءٌ فِي الْأَرْضِ وَ لا فِي السَّماءِ

5

همانا خدا مخفى نيست بر او چيزى در زمين و نه در آسمان


هُوَ الَّذِي يُصَوِّرُكُمْ فِي الْأَرْحامِ كَيْفَ يَشاءُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

6

اوست كه صورتگرى كند شما را در رحمها هر گونه كه خواهد نيست خدايى جز او عزتمند حكيم


هُوَ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَيْكَ الْكِتابَ مِنْهُ آياتٌ مُحْكَماتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتابِ وَ أُخَرُ مُتَشابِهاتٌ فَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ ما تَشابَهَ مِنْهُ ابْتِغاءَ الْفِتْنَةِ وَ ابْتِغاءَ تَأْوِيلِهِ وَ ما يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلَّا اللَّهُ وَ الرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ رَبِّنا وَ ما يَذَّكَّرُ إِلَّا أُولُوا الْأَلْبابِ

7

او است آنكه فرستاده است بر تو نامه را از آن است آيتهاى استوارى كه آنها است مادر كتاب و بخش ديگر متشابهات (ناهويدا) پس آنان كه در دلهاشان كجى است پيروى كنند آنچه را متشابه است از آن براى فتنه‌جويى و از پى تاويل آن حالى كه نمى‌داند تاويل آن را جز خدا و فرورفتگان در علم گويند ايمان آورديم بدان هر يك (همگى) از نزد پروردگار ما است و يادآور نشوند جز خردمندان


رَبَّنا لا تُزِغْ قُلُوبَنا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنا وَ هَبْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ رَحْمَةً إِنَّكَ أَنْتَ الْوَهَّابُ

8

پروردگارا ملغزان دلهاى ما را پس از آنكه هدايت كردى ما را و ببخش ما را از نزد خود رحمتى كه تويى بسيار بخشنده


رَبَّنا إِنَّكَ جامِعُ النَّاسِ لِيَوْمٍ لا رَيْبَ فِيهِ إِنَّ اللَّهَ لا يُخْلِفُ الْمِيعادَ

9

پروردگارا همانا تويى گردآورنده مردم براى روزى كه نيست در آن شكى همانا خدا خلف نكند وعده را


إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ أُولئِكَ هُمْ وَقُودُ النَّارِ

10

آنان كه كفر ورزيدند بى‌نياز نكندشان اموالشان و نه فرزندانشان از خدا به چيزى و ايشانند سوخت آتش


كَدَأْبِ آلِ فِرْعَوْنَ وَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ كَذَّبُوا بِآياتِنا فَأَخَذَهُمُ اللَّهُ بِذُنُوبِهِمْ وَ اللَّهُ شَدِيدُ الْعِقابِ

11

همچون شيوه آل فرعون و آنان كه پيش از ايشان بودند تكذيب كردند آيتهاى ما را پس گرفت خدا ايشان را به گناهانشان و خدا است سخت‌شكنجه


قُلْ لِلَّذِينَ كَفَرُوا سَتُغْلَبُونَ وَ تُحْشَرُونَ إِليٰ جَهَنَّمَ وَ بِئْسَ الْمِهادُ

12

بگو بدانان كه كفر ورزيدند به زودى سركوب شويد و گرد آورده شويد به سوى دوزخ و چه زشت است آرامشگاه


قَدْ كانَ لَكُمْ آيَةٌ فِي فِئَتَيْنِ الْتَقَتا فِئَةٌ تُقاتِلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ أُخْريٰ كافِرَةٌ يَرَوْنَهُمْ مِثْلَيْهِمْ رَأْيَ الْعَيْنِ وَ اللَّهُ يُؤَيِّدُ بِنَصْرِهِ مَنْ يَشاءُ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِأُولِي الْأَبْصارِ

13

همانا شما را است آيتى در دو سپاه كه تلاقى كردند سپاهى كه نبرد مى‌كرد در راه خدا و ديگرى كه كافر بود مى‌ديدندشان دو برابر خويش به ديدن چشم و خدا است آنكه كمك كند به يارى خود هر كه را خواهد همانا در اين است پندى از براى خردمندان يا بينايان


زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَواتِ مِنَ النِّساءِ وَ الْبَنِينَ وَ الْقَناطِيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنَ الذَّهَبِ وَ الْفِضَّةِ وَ الْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَ الْأَنْعامِ وَ الْحَرْثِ ذٰلِكَ مَتاعُ الْحَياةِ الدُّنْيا وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ

14

آراسته شد براى مردم دوستى شهوتها از زنان و فرزندان و پوستهاى گاو آكنده از زر و سيم و اسبان داغ‌دار و دامها و كشت اين است بهره زندگانى دنيا و خدا است نزد او نكو بازگشتنگاه


قُلْ أَ أُنَبِّئُكُمْ بِخَيْرٍ مِنْ ذٰلِكُمْ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَةٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ

15

بگو آيا آگهيتان دهم به بهتر از اين آنان را كه پرهيزكارند نزد پروردگارشان باغهايى است روان زير آنها جويها جاودانند در آنها و زنانى پاك شده و خوشنوديى از خدا و خدا به بندگان است بينا


الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا إِنَّنا آمَنَّا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ قِنا عَذابَ النَّارِ

16

آنان كه گويند پروردگارا ايمان آورديم پس بيامرز براى ما گناهان ما را و نگه دار ما را از عذاب آتش


الصَّابِرِينَ وَ الصَّادِقِينَ وَ الْقانِتِينَ وَ الْمُنْفِقِينَ وَ الْمُسْتَغْفِرِينَ بِالْأَسْحارِ

17

آن شكيبايان و راستگويان و فروتنان و بخشايندگان و استغفاركنندگان در سحرها


شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ وَ الْمَلائِكَةُ وَ أُولُوا الْعِلْمِ قائِماً بِالْقِسْطِ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

18

گواهى داد خدا كه نيست خدايى جز او و فرشتگان و دانشمندان قيام‌كننده به داد نيست خداوندى جز او عزتمند حكيم


إِنَّ الدِّينَ عِنْدَ اللَّهِ الْإِسْلامُ وَ مَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ إِلَّا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْياً بَيْنَهُمْ وَ مَنْ يَكْفُرْ بِآياتِ اللَّهِ فَإِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ

19

همانا دين نزد خدا اسلام است و اختلاف نكردند آنان كه داده شدند كتاب را مگر پس از آنكه بيامدشان علم به ستمگرى ميان خويش و كسى كه كفر ورزد به آيتهاى خدا همانا خدا است شتابنده در حساب


فَإِنْ حَاجُّوكَ فَقُلْ أَسْلَمْتُ وَجْهِيَ لِلَّهِ وَ مَنِ اتَّبَعَنِ وَ قُلْ لِلَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ وَ الْأُمِّيِّينَ أَ أَسْلَمْتُمْ فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّما عَلَيْكَ الْبَلاغُ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ

20

پس اگر با تو در ستيزند بگو روى آوردم به سوى خدا و آنكه مرا پيروى كرد و بگو بدانان كه داده شدند كتاب را و اميون (مادرزادگان يا ناخوانايان) آيا اسلام آورديد پس اگر اسلام آوردند همانا هدايت يافتند و اگر پشت كردند نيست بر تو جز رساندن و خدا به بندگان است بينا


إِنَّ الَّذِينَ يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ يَقْتُلُونَ الَّذِينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ

21

همانا آنان كه كفر ورزند به آيتهاى خدا و بكشند پيمبران را به ناحق و بكشند آنان را كه امر كنند به دادگرى از مردم پس آگهيشان ده به عذابى دردناك


أُولئِكَ الَّذِينَ حَبِطَتْ أَعْمالُهُمْ فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ

22

آنانند كه تباه شد كارهاى ايشان در دنيا و آخرت و نيستشان يارانى


أَ لَمْ تَرَ إِلَي الَّذِينَ أُوتُوا نَصِيباً مِنَ الْكِتابِ يُدْعَوْنَ إِليٰ كِتابِ اللَّهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ يَتَوَلَّيٰ فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَ هُمْ مُعْرِضُونَ

23

آيا نديدى آنان را كه داده شدند بهره‌اى را از كتاب خوانده مى‌شوند به كتاب خدا تا حكم كند ميانشان پس پشت كنند گروهى از ايشان حالى كه روگردانند


ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لَنْ تَمَسَّنَا النَّارُ إِلَّا أَيَّاماً مَعْدُوداتٍ وَ غَرَّهُمْ فِي دِينِهِمْ ما كانُوا يَفْتَرُونَ

24

اين بدان است كه گفتند نرسد ما را آتش جز روزكى چند و بفريفتشان در دينشان آنچه دروغ مى‌بستند


فَكَيْفَ إِذا جَمَعْناهُمْ لِيَوْمٍ لا رَيْبَ فِيهِ وَ وُفِّيَتْ كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

25

پس چگونه است هنگامى كه گرد آوريمشان براى روزى كه نيست شكى در آن و داده شود به هر كس هر آنچه دست آورده است و ستم نشوند


قُلِ اللَّهُمَّ مالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشاءُ وَ تَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشاءُ وَ تُعِزُّ مَنْ تَشاءُ وَ تُذِلُّ مَنْ تَشاءُ بِيَدِكَ الْخَيْرُ إِنَّكَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

26

بگو بار خدايا دارنده پادشاهى (فرمانروايى) دهى پادشاهى را به هر كه خواهى و بستانيش از هر كه خواهى و عزيز گردانى هر كه را خواهى و خوار كنى هر كه را خواهى به دست تو است خير همانا تويى بر همه چيز توانا


تُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ تُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ وَ تُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ وَ تُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ

27

فرو برى شب را در روز و فرو برى روز را در شب و برون آرى زنده را از مرده و بيرون آورى مرده را از زنده و روزى دهى هر كه را خواهى بى‌شمار


لا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكافِرِينَ أَوْلِياءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ وَ مَنْ يَفْعَلْ ذٰلِكَ فَلَيْسَ مِنَ اللَّهِ فِي شَيْءٍ إِلَّا أَنْ تَتَّقُوا مِنْهُمْ تُقاةً وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ إِلَي اللَّهِ الْمَصِيرُ

28

نگيرند مؤمنان كافران را دوستانى جز مؤمنان و آن كس كه بكند اين كار را نيست از خدا در چيزى مگر آنكه پرهيز كنيد از ايشان پرهيزى و بيم دهد شما را خدا از خويشتن و به سوى خدا است بازگشت


قُلْ إِنْ تُخْفُوا ما فِي صُدُورِكُمْ أَوْ تُبْدُوهُ يَعْلَمْهُ اللَّهُ وَ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

29

بگو اگر پنهان سازيد آنچه را در سينه‌هاى شما است يا آشكار كنيد بداندش خدا و مى‌داند آنچه را در آسمانها است و آنچه در زمين و خدا بر هر چيزى توانا است


يَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ ما عَمِلَتْ مِنْ خَيْرٍ مُحْضَراً وَ ما عَمِلَتْ مِنْ سُوءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَيْنَها وَ بَيْنَهُ أَمَداً بَعِيداً وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ وَ اللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبادِ

30

روزى كه بيابد هر كس آنچه را كرده است از خوبى آماده و هر چه كرده است از بدى آرزو كند كاش ميان او و ميان آن مسافت دورى مى‌بود و بيم دهد شما را خدا از خويش و خداوند است به بندگان مهربان


قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمُ اللَّهُ وَ يَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ

31

بگو اگر دوستدار خدائيد مرا پيروى كنيد تا دوست دارد شما را خدا و بيامرزد از گناهان شما و خدا است آمرزنده مهربان


قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لا يُحِبُّ الْكافِرِينَ

32

بگو فرمان بريد خدا و رسول را پس اگر پشت كردند همانا خدا دوست ندارد كافران را


إِنَّ اللَّهَ اصْطَفيٰ آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ وَ آلَ عِمْرانَ عَلَي الْعالَمِينَ

33

همانا برگزيد خدا آدم و نوح و خاندان ابراهيم و خاندان عمران را بر جهانيان


ذُرِّيَّةً بَعْضُها مِنْ بَعْضٍ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

34

نژادى كه بعضيشان از بعضى است و خدا شنواى دانا است


إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما فِي بَطْنِي مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ

35

هنگامى كه گفت زن عمران پروردگارا نذر كردم براى تو آنچه را در شكم دارم آزاد پس بپذير از من همانا تويى شنواى دانا


فَلَمَّا وَضَعَتْها قالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُها أُنْثيٰ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما وَضَعَتْ وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثيٰ وَ إِنِّي سَمَّيْتُها مَرْيَمَ وَ إِنِّي أُعِيذُها بِكَ وَ ذُرِّيَّتَها مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيمِ

36

و هنگامى كه بنهادش گفت پروردگارا همانا بنهادمش مادينه و خدا داناتر است بدانچه بنهاد و نيست نرينه مانند مادينه و همانا ناميدش مريم و پناه دادمش به تو خود و فرزندانش را از شيطان رانده شده


فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَناً وَ كَفَّلَها زَكَرِيَّا كُلَّما دَخَلَ عَلَيْها زَكَرِيَّا الْمِحْرابَ وَجَدَ عِنْدَها رِزْقاً قالَ يا مَرْيَمُ أَنَّي لَكِ هٰذا قالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ

37

پس پذيرفتش خدا پذيرفتنى نكو و رويانيدش روئيدنى نكو و كفيلش ساخت زكريا را هر گاه درآمدى بر او زكريا در محراب يافتى نزدش روزيى گفتى اى مريم از كجا است تو را اين گفتى آن از نزد خدا است همانا خداوند روزى دهد هر كه را خواهد بى‌شمار


هُنالِكَ دَعا زَكَرِيَّا رَبَّهُ قالَ رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاءِ

38

اينجا خواند زكريا پروردگار خويش را گفت پروردگارا ببخش مرا از نزد خود نسلى پاكيزه كه تويى همانا شنونده دعا


فَنادَتْهُ الْمَلائِكَةُ وَ هُوَ قائِمٌ يُصَلِّي فِي الْمِحْرابِ أَنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكَ بِيَحْييٰ مُصَدِّقاً بِكَلِمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ سَيِّداً وَ حَصُوراً وَ نَبِيًّا مِنَ الصَّالِحِينَ

39

پس بانگ زدندش فرشتگان و او ايستاده بود به نماز در پرستشگاه كه خدايت مژده دهد به يحيى تصديق‌كننده به كلمه‌اى از خدا و بزرگوارى (مهترى) و خويشتن نگهدار و پيمبرى از شايستگان


قالَ رَبِّ أَنَّي يَكُونُ لِي غُلامٌ وَ قَدْ بَلَغَنِيَ الْكِبَرُ وَ امْرَأَتِي عاقِرٌ قالَ كَذٰلِكَ اللَّهُ يَفْعَلُ ما يَشاءُ

40

گفت پروردگارا چگونه مرا پسرى شود و رسيده است مرا پيرى و زنم نازا است گفت بدينگونه خدا مى‌كند هر چه را خواهد


قالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً قالَ آيَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلاثَةَ أَيَّامٍ إِلَّا رَمْزاً وَ اذْكُرْ رَبَّكَ كَثِيراً وَ سَبِّحْ بِالْعَشِيِّ وَ الْإِبْكارِ

41

گفت پروردگارا قرار ده براى من آيتى گفت آيت تو آن است كه سخن نگويى با مردم سه روز جز به رمز و ياد كن پروردگار خويش را بسيار و سپاس گزار به شامگاهان و بامداد


وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ وَ اصْطَفاكِ عَليٰ نِساءِ الْعالَمِينَ

42

و هنگامى كه گفتند فرشتگان اى مريم همانا خداوندت برگزيد و پاك ساخت و اختيار كرد تو را بر زنان جهانيان


يا مَرْيَمُ اقْنُتِي لِرَبِّكِ وَ اسْجُدِي وَ ارْكَعِي مَعَ الرَّاكِعِينَ

43

اى مريم فروتن شو براى پروردگار خويش و سجود كن و ركوع كن با ركوع گزاران


ذٰلِكَ مِنْ أَنْباءِ الْغَيْبِ نُوحِيهِ إِلَيْكَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ إِذْ يَخْتَصِمُونَ

44

اين از اخبار نهان است كه وحى فرستيمش به سوى تو و نبودى نزد آنان گاهى كه مى‌افكندند قلمهاى خويش را كه كدامين كفيل شوند مريم را و نبودى نزد ايشان گاهى كه ستيزه مى‌كردند


إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ يُبَشِّرُكِ بِكَلِمَةٍ مِنْهُ اسْمُهُ الْمَسِيحُ عِيسَي ابْنُ مَرْيَمَ وَجِيهاً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ مِنَ الْمُقَرَّبِينَ

45

هنگامى كه گفتند فرشتگان اى مريم همانا خدايت بشارت دهد به كلمه‌اى از خود نامش مسيح عيسى فرزند مريم آبرومندى در دنيا و آخرت و از مقربان


وَ يُكَلِّمُ النَّاسَ فِي الْمَهْدِ وَ كَهْلاً وَ مِنَ الصَّالِحِينَ

46

و سخن گويد مردم را در گهواره و در پيرى و از شايستگان


قالَتْ رَبِّ أَنَّي يَكُونُ لِي وَلَدٌ وَ لَمْ يَمْسَسْنِي بَشَرٌ قالَ كَذٰلِكِ اللَّهُ يَخْلُقُ ما يَشاءُ إِذا قَضيٰ أَمْراً فَإِنَّما يَقُولُ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

47

گفت پروردگارا چگونه باشدم فرزندى و به من نزديك نشده است بشرى گفت بدينسان خدا بيافرد هر چه را خواهد چون بگذراند كارى را جز اين نيست كه گويدش بشو پس بشود


وَ يُعَلِّمُهُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ التَّوْراةَ وَ الْإِنْجِيلَ

48

و بياموزدش كتاب و حكمت و تورات و انجيل را


وَ رَسُولاً إِليٰ بَنِي إِسْرائِيلَ أَنِّي قَدْ جِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ أَنِّي أَخْلُقُ لَكُمْ مِنَ الطِّينِ كَهَيْئَةِ الطَّيْرِ فَأَنْفُخُ فِيهِ فَيَكُونُ طَيْراً بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُبْرِئُ الْأَكْمَهَ وَ الْأَبْرَصَ وَ أُحْيِ الْمَوْتيٰ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ أُنَبِّئُكُمْ بِما تَأْكُلُونَ وَ ما تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ إِنَّ فِي ذٰلِكَ لَآيَةً لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

49

و فرستاده‌اى به سوى بنى اسرائيل كه آوردم شما را آيتى از پروردگار شما كه مى‌آفرم براى شما از گل مانند پيكر پرنده و مى‌دمم در آن پس مى‌شود پرنده‌اى به اذن خدا و بهبودى دهم كور مادرزاد و پيس را و زنده كنم مردگان را به اذن خدا و آگهى دهم شما را از آنچه مى‌خوريد و آنچه در خانه‌هاى خود نگه مى‌داريد همانا در اين است آيتى براى شما اگر هستيد مؤمنان


وَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْراةِ وَ لِأُحِلَّ لَكُمْ بَعْضَ الَّذِي حُرِّمَ عَلَيْكُمْ وَ جِئْتُكُمْ بِآيَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُونِ

50

و تصديق‌كننده آنچه پيش روى من است از تورات و تا حلال كنم براى شما بعض آنچه حرام بوده است بر شما و آوردم شما را آيتى از پروردگار شما پس بترسيد خدا را و مرا فرمان بريد


إِنَّ اللَّهَ رَبِّي وَ رَبُّكُمْ فَاعْبُدُوهُ هٰذا صِراطٌ مُسْتَقِيمٌ

51

همانا خدا است پروردگار من و شما پس بپرستيدش اين است راهى راست


فَلَمَّا أَحَسَّ عِيسيٰ مِنْهُمُ الْكُفْرَ قالَ مَنْ أَنْصارِي إِلَي اللَّهِ قالَ الْحَوارِيُّونَ نَحْنُ أَنْصارُ اللَّهِ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ اشْهَدْ بِأَنَّا مُسْلِمُونَ

52

و هنگامى كه احساس كرد عيسى از ايشان كفر را گفت كيستند ياران من به سوى خدا گفتند حواريون مائيم ياران خدا ايمان آورديم به خدا و گواه باش كه مائيم مسلمانان


رَبَّنا آمَنَّا بِما أَنْزَلْتَ وَ اتَّبَعْنَا الرَّسُولَ فَاكْتُبْنا مَعَ الشَّاهِدِينَ

53

پروردگارا ايمان آورديم بدانچه فرستادى و پيروى كرديم پيمبر را پس بنويس ما را با گواهان


وَ مَكَرُوا وَ مَكَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَيْرُ الْماكِرِينَ

54

و مكر كردند و مكر كرد خدا و خدا است بهترين مكركنندگان


إِذْ قالَ اللَّهُ يا عِيسيٰ إِنِّي مُتَوَفِّيكَ وَ رافِعُكَ إِلَيَّ وَ مُطَهِّرُكَ مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ جاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِليٰ يَوْمِ الْقِيامَةِ ثُمَّ إِلَيَّ مَرْجِعُكُمْ فَأَحْكُمُ بَيْنَكُمْ فِيما كُنْتُمْ فِيهِ تَخْتَلِفُونَ

55

هنگامى كه گفت خدا اى عيسى همانا بازگيرنده‌ام تو را و بالابرنده‌ام تو را به سوى خود و پاك‌كننده‌ام تو را از آنان كه كفر ورزيدند و گرداننده‌ام آنان را كه پيرويت كردند برتر از آنان كه كفر ورزيدند تا روز قيامت سپس به سوى من است بازگشت شما پس حكم كنم ميان شما در آنچه بوديد در آن اختلاف مى‌كرديد


فَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا فَأُعَذِّبُهُمْ عَذاباً شَدِيداً فِي الدُّنْيا وَ الْآخِرَةِ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ

56

پس آنان كه كفر ورزيدند عذابشان كنم عذابى سخت در دنيا و آخرت و نيستشان يارانى


وَ أَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ

57

و اما آنان كه ايمان آوردند و كردار شايسته كردند پس سراسر دهد بديشان پاداششان را و خدا نيست دوستدار ستمگران


ذٰلِكَ نَتْلُوهُ عَلَيْكَ مِنَ الْآياتِ وَ الذِّكْرِ الْحَكِيمِ

58

اين را همى‌خوانيمش بر تو از آيتها و يادداشت حكمت‌آميز (استوار)


إِنَّ مَثَلَ عِيسيٰ عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرابٍ ثُمَّ قالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ

59

همانا مثل عيسى نزد خدا مانند آدم است بيافريدش از خاك پس بدو گفت بشو پس شد


الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ فَلا تَكُنْ مِنَ الْمُمْتَرِينَ

60

حق از پروردگار تو است پس نباش از شك‌كنندگان


فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَي الْكاذِبِينَ

61

پس هر كه بستيزد با تو در آن از پس آنچه بيامده است تو را از دانش بگو بيائيد بخوانيم فرزندان ما و فرزندان شما را و زنان ما و زنان شما را و ما خود و شما خويش را سپس نفرين كنيم پس بگردانيم لعنت خدا را بر دروغگويان


إِنَّ هٰذا لَهُوَ الْقَصَصُ الْحَقُّ وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلَّا اللَّهُ وَ إِنَّ اللَّهَ لَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

62

همانا اين است داستانهاى حق و نيست خدايى جز خدا و همانا خدا است عزتمند حكيم


فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ

63

پس اگر روى برگردانيدند همانا خدا دانا است به تبهكاران


قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِليٰ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئاً وَ لا يَتَّخِذَ بَعْضُنا بَعْضاً أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ

64

بگو اى اهل كتاب بيائيد به سوى سخنى يكسان ميان ما و شما كه نپرستيم جز خدا را و انباز وى نگردانيم چيزى را و نگيرد بعضى از ما بعضى را خدايانى جز خدا پس اگر پشت كردند بگوئيد گواه باشيد كه مائيم مسلمانان


يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تُحَاجُّونَ فِي إِبْراهِيمَ وَ ما أُنْزِلَتِ التَّوْراةُ وَ الْإِنْجِيلُ إِلَّا مِنْ بَعْدِهِ أَ فَلا تَعْقِلُونَ

65

اى اهل كتاب چرا ستيزه كنيد در ابراهيم حالى كه فرستاده نشده است تورات و انجيل مگر پس از او آيا تعقل نمى‌كنيد


ها أَنْتُمْ هٰؤُلاءِ حاجَجْتُمْ فِيما لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ فَلِمَ تُحَاجُّونَ فِيما لَيْسَ لَكُمْ بِهِ عِلْمٌ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ

66

اينك شما ستيزه كرديد در آنچه شما را است علمى بدان پس چرا ستيزه كنيد در آنچه نيستتان علمى بدان و خدا مى‌داند و شما نمى‌دانيد


ما كانَ إِبْراهِيمُ يَهُودِيًّا وَ لا نَصْرانِيًّا وَ لٰكِنْ كانَ حَنِيفاً مُسْلِماً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ

67

نبود ابراهيم يهود و نه ترسايى و ليكن بود يكتاپرستى مسلمان و نبود از شرك ورزندگان


إِنَّ أَوْلَي النَّاسِ بِإِبْراهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَ هٰذَا النَّبِيُّ وَ الَّذِينَ آمَنُوا وَ اللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ

68

همانا سزاوارترين مردم به ابراهيم آنانند كه پيرويش كردند و اين پيمبر و آنان كه ايمان آوردند و خدا است سرپرست مؤمنان


وَدَّتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَوْ يُضِلُّونَكُمْ وَ ما يُضِلُّونَ إِلَّا أَنْفُسَهُمْ وَ ما يَشْعُرُونَ

69

دوست داشتند گروهى از اهل كتاب كاش گمراه مى‌كردند شما را و گمراه نكنند جز خويشتن را و درنمى‌يابند


يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ أَنْتُمْ تَشْهَدُونَ

70

اى اهل كتاب چرا كفر مى‌ورزيد به آيتهاى خدا و شما خود گواهيد


يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَلْبِسُونَ الْحَقَّ بِالْباطِلِ وَ تَكْتُمُونَ الْحَقَّ وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ

71

اى اهل كتاب چگونه مى‌پوشانيد حق را به باطل و نهان مى‌داريد حق را و خود مى‌دانيد


وَ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ آمِنُوا بِالَّذِي أُنْزِلَ عَلَي الَّذِينَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهارِ وَ اكْفُرُوا آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ

72

و گفتند گروهى از اهل كتاب ايمان آريد بدانچه فرستاده شده است بر آنان كه ايمان آوردند آغاز روز و كفر ورزيد آخر آن شايد بازگردند


وَ لا تُؤْمِنُوا إِلَّا لِمَنْ تَبِعَ دِينَكُمْ قُلْ إِنَّ الْهُديٰ هُدَي اللَّهِ أَنْ يُؤْتيٰ أَحَدٌ مِثْلَ ما أُوتِيتُمْ أَوْ يُحاجُّوكُمْ عِنْدَ رَبِّكُمْ قُلْ إِنَّ الْفَضْلَ بِيَدِ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِيمٌ

73

و ايمان نياريد جز براى آن كو پيروى كرده است كيش شما را بگو همانا هدايت خدا است هدايت تا نبادا داده شود كسى مانند آنچه داده شديد يا بستيزند با شما نزد پروردگارتان بگو همانا فزونى به دست خدا است دهدش به هر كه خواهد و خدا است گشايشمند دانا


يَخْتَصُّ بِرَحْمَتِهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِيمِ

74

مخصوص گرداند به رحمت خود هر كه را خواهد و خدا است دارنده فضلى بزرگ


وَ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِقِنْطارٍ يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ وَ مِنْهُمْ مَنْ إِنْ تَأْمَنْهُ بِدِينارٍ لا يُؤَدِّهِ إِلَيْكَ إِلَّا ما دُمْتَ عَلَيْهِ قائِماً ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لَيْسَ عَلَيْنا فِي الْأُمِّيِّينَ سَبِيلٌ وَ يَقُولُونَ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ

75

و از اهل كتاب است آنكه اگر بسپرى بدو پوست گاوى آكنده از زر بازگرداندش به تو و از ايشان است آنكه اگر دينارى بدو سپرى بازش نگرداند به تو مگر آنچه پيوسته بر آن ايستاده باشى اين بدان است كه گفتند نيست بر ما در اميين (مادرزادگان يا ناخوانايان) راهى و گويند بر خدا دروغ را و خود مى‌دانند


بَليٰ مَنْ أَوْفيٰ بِعَهْدِهِ وَ اتَّقيٰ فَإِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَّقِينَ

76

بلكه آن كس كه وفا كند به عهد خود و بپرهيزد همانا خدا است دوستدار پرهيزكاران


إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَ أَيْمانِهِمْ ثَمَناً قَلِيلاً أُولئِكَ لا خَلاقَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ وَ لا يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَ لا يَنْظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لا يُزَكِّيهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

77

همانا آنان كه بفروشند پيمان خدا و سوگندهاى خويش را به بهايى اندك آنان را نيست بهره‌اى در آخرت و سخن نگويد با ايشان خدا و ننگرد بديشان روز قيامت و نه پاك سازدشان و براى ايشان است عذابى دردناك


وَ إِنَّ مِنْهُمْ لَفَرِيقاً يَلْوُونَ أَلْسِنَتَهُمْ بِالْكِتابِ لِتَحْسَبُوهُ مِنَ الْكِتابِ وَ ما هُوَ مِنَ الْكِتابِ وَ يَقُولُونَ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ يَقُولُونَ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ وَ هُمْ يَعْلَمُونَ

78

و همانا از ايشان است گروهى كه گردانند زبانهاى خويش را به كتاب تا پنداريدش از كتاب و نيست آن از كتاب و گويند آن از نزد خدا است و نيست آن از نزد خدا و گويند بر خدا دروغ را و خود مى‌دانند


ما كانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْكِتابَ وَ الْحُكْمَ وَ النُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِباداً لِي مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ لٰكِنْ كُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِما كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتابَ وَ بِما كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ

79

نبوده است براى بشرى كه بدهدش خدا كتاب و حكم و پيمبرى را سپس به مردم گويد باشيد بندگان من جز خدا و ليكن باشيد خدايگان (يا دانشمندان دين يا پرورش‌دهندگان) بدانچه آموزيد كتاب را و بدانچه درس فراگيريد


وَ لا يَأْمُرَكُمْ أَنْ تَتَّخِذُوا الْمَلائِكَةَ وَ النَّبِيِّينَ أَرْباباً أَ يَأْمُرُكُمْ بِالْكُفْرِ بَعْدَ إِذْ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ

80

و نفرمايد شما را كه برگيريد فرشتگان و پيمبران را خدايانى آيا فرمان دهد شما را به كفر پس از آنكه هستيد مسلمانان


وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ النَّبِيِّينَ لَما آتَيْتُكُمْ مِنْ كِتابٍ وَ حِكْمَةٍ ثُمَّ جاءَكُمْ رَسُولٌ مُصَدِّقٌ لِما مَعَكُمْ لَتُؤْمِنُنَّ بِهِ وَ لَتَنْصُرُنَّهُ قالَ أَ أَقْرَرْتُمْ وَ أَخَذْتُمْ عَليٰ ذٰلِكُمْ إِصْرِي قالُوا أَقْرَرْنا قالَ فَاشْهَدُوا وَ أَنَا مَعَكُمْ مِنَ الشَّاهِدِينَ

81

و هنگامى كه برگرفت خدا پيمان پيمبران را كه آنچه آوردم شما را از كتاب و حكمت پس آمد شما را فرستاده‌اى تصديق‌كننده آنچه با شما است البته بدو ايمان آريد و البته ياريش كنيد گفت آيا اقرار كرديد و گرفتيد بر اين پيمان مرا گفتند اقرار كرديم گفت پس گواه باشيد و منم با شما از گواهان


فَمَنْ تَوَلَّيٰ بَعْدَ ذٰلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ

82

و آن كس كه روى گرداند پس از اين آنانند نافرمانان


أَ فَغَيْرَ دِينِ اللَّهِ يَبْغُونَ وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِي السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ كَرْهاً وَ إِلَيْهِ يُرْجَعُونَ

83

پس آيا جز دين خدا را خواهند و براى او اسلام آورده است هر كه در آسمانها و زمين است خواه و ناخواه و به سوى او بازگردانيده مى‌شوند


قُلْ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ عَلَيْنا وَ ما أُنْزِلَ عَليٰ إِبْراهِيمَ وَ إِسْماعِيلَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطِ وَ ما أُوتِيَ مُوسيٰ وَ عِيسيٰ وَ النَّبِيُّونَ مِنْ رَبِّهِمْ لا نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِنْهُمْ وَ نَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ

84

بگو ايمان آورديم به خدا و آنچه بر ما فرود آمد و آنچه فرود آمد بر ابراهيم و اسماعيل و اسحق و يعقوب و اسباط و آنچه داده شدند موسى و عيسى و پيمبران از پروردگارشان فرق نگذاريم ميان هيچكدام از ايشان و مائيم براى او اسلام‌آرندگان


وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ دِيناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرِينَ

85

و هر كس بخواهد جز اسلام دينى را هرگز پذيرفته نشود از او و او است در آخرت از زيانكاران


كَيْفَ يَهْدِي اللَّهُ قَوْماً كَفَرُوا بَعْدَ إِيمانِهِمْ وَ شَهِدُوا أَنَّ الرَّسُولَ حَقٌّ وَ جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ

86

چگونه هدايت كند خدا قومى را كه كافر شدند پس از ايمانشان و گواهى دادند كه پيغمبر است حق و بيامدشان نشانيها و خدا نيست هدايت‌كننده گروه ستمكاران


أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ أَنَّ عَلَيْهِمْ لَعْنَةَ اللَّهِ وَ الْمَلائِكَةِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِينَ

87

آنان را پاداش آن است كه بر ايشان است لعنت خدا و فرشتگان و مردم همگى


خالِدِينَ فِيها لا يُخَفَّفُ عَنْهُمُ الْعَذابُ وَ لا هُمْ يُنْظَرُونَ

88

جاودانند در آن كاسته نشود از ايشان عذاب و نه مهلت داده شوند


إِلَّا الَّذِينَ تابُوا مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ وَ أَصْلَحُوا فَإِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ

89

مگر آنان كه توبه كردند پس از اين و اصلاح كردند كه خداوند است آمرزنده مهربان


إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا بَعْدَ إِيمانِهِمْ ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَنْ تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الضَّالُّونَ

90

همانا آنان كه كفر ورزيدند پس از ايمانشان سپس فزونى گرفتند در كفر هرگز پذيرفته نشود توبه ايشان و آنانند گمراهان


إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِلْءُ الْأَرْضِ ذَهَباً وَ لَوِ افْتَديٰ بِهِ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرِينَ

91

همانا آنان كه كفر ورزيدند و مردند حالى كه كافرند هرگز قبول نشود از يكى از ايشان سراسر زمين آكنده از زر و گرچه فديه دهد آن را به جاى خويش آنان را است عذابى دردناك و نيست براى ايشان يارانى


لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّي تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ

92

هرگز به نيكى نرسيد تا بدهيد از آنچه دوست داريد و آنچه مى‌دهيد همانا خداوند است بدان دانا


كُلُّ الطَّعامِ كانَ حِلاًّ لِبَنِي إِسْرائِيلَ إِلَّا ما حَرَّمَ إِسْرائِيلُ عَليٰ نَفْسِهِ مِنْ قَبْلِ أَنْ تُنَزَّلَ التَّوْراةُ قُلْ فَأْتُوا بِالتَّوْراةِ فَاتْلُوها إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

93

همه خوراكها حلال بود براى بنى اسرائيل جز آنچه حرام كرد اسرائيل بر خويشتن پيش از آنكه نازل شود تورات بگو بياريد تورات را پس بخوانيدش اگر هستيد راستگويان


فَمَنِ افْتَريٰ عَلَي اللَّهِ الْكَذِبَ مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ فَأُولئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ

94

پس آن كس كه دروغ بندد بر خدا پس از اين آنانند ستمكاران


قُلْ صَدَقَ اللَّهُ فَاتَّبِعُوا مِلَّةَ إِبْراهِيمَ حَنِيفاً وَ ما كانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ

95

بگو راست گفته است خدا پس پيروى كنيد ملت ابراهيم يكتاپرست را و نبوده است از شرك‌ورزان


إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبارَكاً وَ هُديً لِلْعالَمِينَ

96

همانا نخست خانه كه بپا شد براى مردم آن است كه در مكه است فرخنده‌اى و هدايتى براى جهانيان


فِيهِ آياتٌ بَيِّناتٌ مَقامُ إِبْراهِيمَ وَ مَنْ دَخَلَهُ كانَ آمِناً وَ لِلَّهِ عَلَي النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ إِلَيْهِ سَبِيلاً وَ مَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ عَنِ الْعالَمِينَ

97

در آن است آيتهاى تابناك مقام ابراهيم و كسى كه درآيدش ايمن باشد و خدا را است بر مردم حج خانه آن كس كه بتواند به سويش راهى و آن كس كه كفر ورزد همانا خدا بى‌نياز است از جهانيان


قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ شَهِيدٌ عَليٰ ما تَعْمَلُونَ

98

بگو اى اهل كتاب چرا كفر مى‌ورزيد به آيتهاى خدا و خدا گواه است بر آنچه مى‌كنيد


قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ لِمَ تَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ مَنْ آمَنَ تَبْغُونَها عِوَجاً وَ أَنْتُمْ شُهَداءُ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ

99

بگو اى اهل كتاب چرا باز مى‌داريد از راه خدا آن را كه ايمان آورده است خواهيدش كج و شما خود گواهيد و نيست خدا غافل از آنچه مى‌كنيد


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا فَرِيقاً مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ يَرُدُّوكُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ كافِرِينَ

100

اى گروه مؤمنان اگر فرمان بريد گروهى را از آنان كه داده شدستند كتاب را برمى‌گردانند شما را پس از ايمانتان كافران


وَ كَيْفَ تَكْفُرُونَ وَ أَنْتُمْ تُتْليٰ عَلَيْكُمْ آياتُ اللَّهِ وَ فِيكُمْ رَسُولُهُ وَ مَنْ يَعْتَصِمْ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِيَ إِليٰ صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ

101

و چگونه كفر ورزيد و بر شما خوانده مى‌شود آيتهاى خدا و در ميان شما است فرستاده او و آن كس كه نگهدارى از خدا خواهد همانا هدايت شده است به سوى راهى راست


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَ لا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَ أَنْتُمْ مُسْلِمُونَ

102

اى گروه مؤمنان بترسيد خدا را حق ترسيدنش و نميريد جز آنكه باشيد مسلمانان


وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ كُنْتُمْ عَليٰ شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْها كَذٰلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آياتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ

103

و چنگ زنيد به رشته خدا همگى و پراكنده نشويد و ياد آريد نعمت خدا را بر شما هنگامى كه بوديد دشمنان پس الفت افكند ميان دلهاى شما تا شديد به نعمت او برادران و بوديد بر كنار گودالى از آتش پس رهانيد شما را از آن چنين بيان كند خدا براى شما آيتهاى خويش را شايد هدايت يابيد


وَ لْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَي الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ أُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ

104

و بايد باشد از شما گروهى كه دعوت‌كنند به نيكى و امر كنند به خوبى و نهى كنند از بدى و آنانند رستگاران


وَ لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ تَفَرَّقُوا وَ اخْتَلَفُوا مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْبَيِّناتُ وَ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ

105

و نباشيد مانند آنان كه پراكنده شدند و اختلاف كردند پس از آنكه بيامدشان نشانيها و از براى آنان است عذابى سخت


يَوْمَ تَبْيَضُّ وُجُوهٌ وَ تَسْوَدُّ وُجُوهٌ فَأَمَّا الَّذِينَ اسْوَدَّتْ وُجُوهُهُمْ أَ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمانِكُمْ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما كُنْتُمْ تَكْفُرُونَ

106

روزى كه سفيد شوند رويهايى و سياه شوند رويهايى پس آنان كه سياه شده است رويهاى ايشان آيا كفر ورزيديد پس از ايمان خود پس بچشيد عذاب را بدانچه بوديد كفر مى‌ورزيديد


وَ أَمَّا الَّذِينَ ابْيَضَّتْ وُجُوهُهُمْ فَفِي رَحْمَتِ اللَّهِ هُمْ فِيها خالِدُونَ

107

و اما آنان كه سفيد شده است رويهاى ايشان پس در رحمت خداوندند ايشانند در آن جاودانان


تِلْكَ آياتُ اللَّهِ نَتْلُوها عَلَيْكَ بِالْحَقِّ وَ مَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْماً لِلْعالَمِينَ

108

اين است آيتهاى خدا كه خوانيمش بر تو به حق و نيست خدا خواهان ستمى بر جهانيان


وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ وَ إِلَي اللَّهِ تُرْجَعُ الْأُمُورُ

109

و براى خدا است آنچه در آسمانها و آنچه در زمين است و به سوى خدا بازگردانيده شوند امور


كُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْكِتابِ لَكانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَكْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ

110

بوديد بهترين امتى كه برون آورده شديد براى مردم امر مى‌كنيد به نيكى و نهى مى‌كنيد از زشتى و ايمان مى‌آوريد به خدا و اگر ايمان مى‌آوردند اهل كتاب همانا بهتر بود ايشان را از ايشانند ايمان آرندگانى و بيشتر ايشانند نافرمانان


لَنْ يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَذيً وَ إِنْ يُقاتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ الْأَدْبارَ ثُمَّ لا يُنْصَرُونَ

111

هرگز به شما آسيبى نرسانند جز آزارى و اگر جنگ‌كنند با شما پشت به سوى شما كنند و سپس يارى نشوند


ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الذِّلَّةُ أَيْنَما ثُقِفُوا إِلَّا بِحَبْلٍ مِنَ اللَّهِ وَ حَبْلٍ مِنَ النَّاسِ وَ باءُو بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ وَ ضُرِبَتْ عَلَيْهِمُ الْمَسْكَنَةُ ذٰلِكَ بِأَنَّهُمْ كانُوا يَكْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ ذٰلِكَ بِما عَصَوْا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ

112

زده شد بر ايشان خوارى هر كجا يافت شوند مگر با رشته‌اى از خدا و رشته‌اى از مردم و گرفتار شدند به خشمى از خدا يا آوردند خشمى از خدا و افكنده شد بر ايشان پريشانى اين بدان بود كه كفر مى‌ورزيدند به آيتهاى خدا و مى‌كشتند پيمبران را به ناحق اين بدان شد كه عصيان ورزيدند و بودند تجاوز كنندگان


لَيْسُوا سَواءً مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ أُمَّةٌ قائِمَةٌ يَتْلُونَ آياتِ اللَّهِ آناءَ اللَّيْلِ وَ هُمْ يَسْجُدُونَ

113

نيستند يكسان از اهل كتابند گروهى ايستاده نمازگزار مى‌خوانند آيتهاى خدا را اثناء شب و ايشانند سجده كنندگان


يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ وَ أُولئِكَ مِنَ الصَّالِحِينَ

114

ايمان آورند به خدا و روز آخر و امر مى‌كنند به معروف و نهى مى‌كنند از منكر و بر همديگر پيشى مى‌گيرند در شتافتن به سوى خوبيها و آنانند از شايستگان


وَ ما يَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ فَلَنْ يُكْفَرُوهُ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِالْمُتَّقِينَ

115

و آنچه كنند از نيكى ناسپاس نمانند بدان و خدا دانا است به پرهيزكاران


إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا لَنْ تُغْنِيَ عَنْهُمْ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ مِنَ اللَّهِ شَيْئاً وَ أُولئِكَ أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ

116

همانا آنان كه كفر ورزيدند بى‌نيازشان نكند اموالشان و نه اولادشان از خدا به چيزى و آنانند ياران آتش در آنند جاودانان


مَثَلُ ما يُنْفِقُونَ فِي هذِهِ الْحَياةِ الدُّنْيا كَمَثَلِ رِيحٍ فِيها صِرٌّ أَصابَتْ حَرْثَ قَوْمٍ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ فَأَهْلَكَتْهُ وَ ما ظَلَمَهُمُ اللَّهُ وَ لٰكِنْ أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ

117

مثل آنچه انفاق كنند در اين زندگانى دنيا مانند بادى است كه در آن است سرمايى سخت وزيده باشد به كشتزار گروهى كه خويشتن را ستم كردند پس نابودش ساخته باشد و خدا ستم بر آنان نكرد و ليكن بودند خويشتن را ستم‌كنندگان


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا بِطانَةً مِنْ دُونِكُمْ لا يَأْلُونَكُمْ خَبالاً وَدُّوا ما عَنِتُّمْ قَدْ بَدَتِ الْبَغْضاءُ مِنْ أَفْواهِهِمْ وَ ما تُخْفِي صُدُورُهُمْ أَكْبَرُ قَدْ بَيَّنَّا لَكُمُ الْآياتِ إِنْ كُنْتُمْ تَعْقِلُونَ

118

اى گروه مؤمنان نگيريد همدستانى جز از خويش اطرافيان از غير از خويش انتخاب نكنيد كه در آشفتگى شما فروگزار نكنند آنان دوست داشتند رنج شما را همانا كينه از دهانهاى آنان هويدا است و آنچه نهان كند سينه‌هاى ايشان بزرگتر است همانا بيان كرديم آيتها را براى شما اگر تعقل كنيد


ها أَنْتُمْ أُولاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَ لا يُحِبُّونَكُمْ وَ تُؤْمِنُونَ بِالْكِتابِ كُلِّهِ وَ إِذا لَقُوكُمْ قالُوا آمَنَّا وَ إِذا خَلَوْا عَضُّوا عَلَيْكُمُ الْأَنامِلَ مِنَ الْغَيْظِ قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

119

اينك شما دوست داريد ايشان را و دوست ندارند شما را و ايمان مى‌آوريد به كتاب همه آن و هر گاه ملاقات كنند شما را گويند ايمان آورديم و هر گاه به خلوت روند سرانگشت خشم بر شما به دندان گزند بگو بميريد به خشم خود همانا خدا دانا است بدانچه در سينه‌ها است


إِنْ تَمْسَسْكُمْ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ وَ إِنْ تُصِبْكُمْ سَيِّئَةٌ يَفْرَحُوا بِها وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا لا يَضُرُّكُمْ كَيْدُهُمْ شَيْئاً إِنَّ اللَّهَ بِما يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ

120

اگر به شما خوبيى رسد ناخوش دارندش و اگر بدى به شما رسد شاد شوند بدان و اگر شكيبا شويد و پرهيزكارى كنيد آيان نرساند نيرنگ ايشان شما را به چيزى همانا خدا است بدانچه كنند فراگيرنده


وَ إِذْ غَدَوْتَ مِنْ أَهْلِكَ تُبَوِّئُ الْمُؤْمِنِينَ مَقاعِدَ لِلْقِتالِ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ

121

و هنگامى كه بامداد كردى از نزد خاندان خويش برون شدى و مؤمنان را در مواضع خود جاى مى‌دادى براى جنگ و خدا است شنواى دانا


إِذْ هَمَّتْ طائِفَتانِ مِنْكُمْ أَنْ تَفْشَلا وَ اللَّهُ وَلِيُّهُما وَ عَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ

122

هنگامى كه آهنگ كردند دو گروه از شما كه سست شوند و خدا است سرپرست آنان و بر خدا بايد توكل كننده مؤمنان


وَ لَقَدْ نَصَرَكُمُ اللَّهُ بِبَدْرٍ وَ أَنْتُمْ أَذِلَّةٌ فَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ

123

و همانا يارى كرد شما را خدا در بدر حالى كه خوار بوديد پس بترسيد خدا را شايد شكر گزاريد


إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَ لَنْ يَكْفِيَكُمْ أَنْ يُمِدَّكُمْ رَبُّكُمْ بِثَلاثَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُنْزَلِينَ

124

هنگامى كه مى‌گفتى به مؤمنان آيا بس نيست شما را كه كمك فرستد شما را پروردگار شما به سه هزار فرشته فرودآوردگان


بَليٰ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا وَ يَأْتُوكُمْ مِنْ فَوْرِهِمْ هٰذا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُمْ بِخَمْسَةِ آلافٍ مِنَ الْمَلائِكَةِ مُسَوِّمِينَ

125

بلكه اگر بردبارى گزينيد و پرهيزكارى كنيد و بر شما درآيند به زودى هم اكنون كمك فرستد شما را پروردگار شما به پنج هزار تن از فرشتگان نشان دارندگان


وَ ما جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْريٰ لَكُمْ وَ لِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ وَ مَا النَّصْرُ إِلَّا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ

126

و نگردانيد آن را خدا جز بشارتى براى شما و تا آرام گيرد دلهاى شما بدان حالى كه نيست يارى پيروزى جز از نزد پروردگار عزتمند حكيم


لِيَقْطَعَ طَرَفاً مِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَوْ يَكْبِتَهُمْ فَيَنْقَلِبُوا خائِبِينَ

127

تا ببرد دنباله آنان را كه كفر ورزيدند يا سركوبشان سازد تا بازگردند زيانكاران


لَيْسَ لَكَ مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ أَوْ يَتُوبَ عَلَيْهِمْ أَوْ يُعَذِّبَهُمْ فَإِنَّهُمْ ظالِمُونَ

128

نيست تو را از امر چيزى يا بپذيرد توبه آنان را يا عذابشان كند آنانند ستمگران


وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ يَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ

129

خداى را است آنچه در آسمانها است و آنچه در زمين بيامرزد هر كه را خواهد و عذاب كند هر كه را خواهد و خدا است آمرزنده مهربان


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَأْكُلُوا الرِّبَوا أَضْعافاً مُضاعَفَةً وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

130

اى آنان كه ايمان آورديد نخوريد ربا را سودهايى چند برابر و بترسيد خدا را شايد رستگار شويد


وَ اتَّقُوا النَّارَ الَّتِي أُعِدَّتْ لِلْكافِرِينَ

131

و بترسيد آتشى را كه آماده شده است براى كافران


وَ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ الرَّسُولَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

132

و فرمان بريد خدا و رسول را شايد رحم شويد


وَ سارِعُوا إِليٰ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّكُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّماواتُ وَ الْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ

133

و بشتابيد به سوى آمرزشى از پروردگار خود و بهشتى كه فراخيش پهناى آسمانها و زمين است آماده است براى پرهيزكاران


الَّذِينَ يُنْفِقُونَ فِي السَّرَّاءِ وَ الضَّرَّاءِ وَ الْكاظِمِينَ الْغَيْظَ وَ الْعافِينَ عَنِ النَّاسِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

134

آنان كه انفاق مى‌كنند مال خود را هنگام گشايش و تنگدستى و خشم فروخورندگان و گذشت كنندگان از مردم و خدا دوست دارد نكوكاران را


وَ الَّذِينَ إِذا فَعَلُوا فاحِشَةً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَكَرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَ مَنْ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَ لَمْ يُصِرُّوا عَليٰ ما فَعَلُوا وَ هُمْ يَعْلَمُونَ

135

و آنان كه هر گاه فحشايى كنند يا بر خود ستم كنند ياد خدا كنند و آمرزش گناهان خويش خواهند و كيست كه بيامرزد گناهان را جز خدا و اصرار نكنند بر آنچه كرده‌اند و خود مى‌دانند


أُولئِكَ جَزاؤُهُمْ مَغْفِرَةٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ نِعْمَ أَجْرُ الْعامِلِينَ

136

آنان را پاداش آمرزشى است از پروردگارشان و باغهايى كه روان است زير آنها جويها جاودانند در آنها و چه نيكو است پاداش عمل كنندگان


قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِكُمْ سُنَنٌ فَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانْظُروا كَيْفَ كانَ عاقِبَةُ الْمُكَذِّبِينَ

137

همانا بگذشت پيش از شما ملتهايى پس بگرديد در زمين و بنگريد چگونه بود فرجام ناباوران تكذيب كنندگان


هٰذا بَيانٌ لِلنَّاسِ وَ هُديً وَ مَوْعِظَةٌ لِلْمُتَّقِينَ

138

اين بيانى است براى مردم و راهنمايى و اندرزى براى پرهيزكاران


وَ لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

139

سست نشويد و اندوهگين نباشيد و شما برتريد اگر هستيد مؤمنان


إِنْ يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِثْلُهُ وَ تِلْكَ الْأَيَّامُ نُداوِلُها بَيْنَ النَّاسِ وَ لِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَتَّخِذَ مِنْكُمْ شُهَداءَ وَ اللَّهُ لا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ

140

اگر شما را گزندى رسد همانا دشمن را رسيده است گزندى همانند آن و اين روزگار مى‌گردانيمش ميان مردم و تا خدا بداند آنان را كه ايمان آوردند و تا بگيرد از شما گواهانى و خدا دوست ندارد ستمگران را


وَ لِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَ يَمْحَقَ الْكافِرِينَ

141

و تا پاك سازد خدا مؤمنان را و تباه گرداند كافران را


أَمْ حَسِبْتُمْ أَنْ تَدْخُلُوا الْجَنَّةَ وَ لَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جاهَدُوا مِنْكُمْ وَ يَعْلَمَ الصَّابِرِينَ

142

يا پنداشته‌ايد كه به بهشت درمى آييد و هنوز ندانسته است خدا آنان را كه كوشيدند جهاد كردند از شما و نشناخته است بردباران را


وَ لَقَدْ كُنْتُمْ تَمَنَّوْنَ الْمَوْتَ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَلْقَوْهُ فَقَدْ رَأَيْتُمُوهُ وَ أَنْتُمْ تَنْظُرُونَ

143

و همانا شما بوديد كه آرزوى مرگ مى‌كرديد پيش از آنكه بدان رسيد اكنون ديديد آن را و شمائيد نگران


وَ ما مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَ فَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَليٰ أَعْقابِكُمْ وَ مَنْ يَنْقَلِبْ عَليٰ عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللَّهَ شَيْئاً وَ سَيَجْزِي اللَّهُ الشَّاكِرِينَ

144

و نيست محمد «ص» مگر پيمبرى كه بگذشته است پيش از او پيمبرانى پس آيا اگر بميرد يا كشته شود بازگرديد بر پاشنه‌هاى خويش و آن كس كه برگردد بر پاشنه‌هاى خود همانا آيان نرساند خدا را به چيزى و به زودى پاداش دهد خدا به شكرگزاران


وَ ما كانَ لِنَفْسٍ أَنْ تَمُوتَ إِلَّا بِإِذْنِ اللَّهِ كِتاباً مُؤَجَّلاً وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الدُّنْيا نُؤْتِهِ مِنْها وَ مَنْ يُرِدْ ثَوابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْها وَ سَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ

145

و نرسيده است كسى را كه بميرد مگر به اذن خدا نامه سرآمددار و هر كس خواهد پاداش دنيا دهيمش از آن و هر كه پاداش آخرت خواهد دهيمش از آن و زود است پاداش دهيم به شكرگزاران


وَ كَأَيِّنْ مِنْ نَبِيٍّ قاتَلَ مَعَهُ رِبِّيُّونَ كَثِيرٌ فَما وَهَنُوا لِما أَصابَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَ ما ضَعُفُوا وَ مَا اسْتَكانُوا وَ اللَّهُ يُحِبُّ الصَّابِرِينَ

146

و چه بسا پيمبرى كه همراهش كارزار كردند گروندگانى بسيار پس نه سست شدند از آنچه بديشان رسيد در راه خدا و نه ناتوان شدند و نه سرافكندگى به خود گرفتند و خدا است دوست دار پايدارى‌كنان


وَ ما كانَ قَوْلَهُمْ إِلَّا أَنْ قالُوا رَبَّنَا اغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ إِسْرافَنا فِي أَمْرِنا وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَي الْقَوْمِ الْكافِرِينَ

147

و نبود سخن ايشان جز آنكه گفتند پروردگارا بيامرز از براى ما گناهان ما و فزون رفتن ما را در كار خويش و استوار دار پايهاى ما را و يارى كن ما را بر گروه كافران


فَآتاهُمُ اللَّهُ ثَوابَ الدُّنْيا وَ حُسْنَ ثَوابِ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ

148

پس بديشان داد خدا اجر دنيا و پاداش نكوى آخرت را و خدا است دوستدار نكوكاران


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تُطِيعُوا الَّذِينَ كَفَرُوا يَرُدُّوكُمْ عَليٰ أَعْقابِكُمْ فَتَنْقَلِبُوا خاسِرِينَ

149

اى گروه مؤمنان اگر اطاعت كنيد آنان را كه كفر ورزيدند برگردانند شما را بر پاشنه‌هاى شما پس بازمى گرديد زيانكاران


بَلِ اللَّهُ مَوْلاكُمْ وَ هُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ

150

بلكه خدا است سرپرست شما و او است بهترين يارى كنندگان


سَنُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُوا الرُّعْبَ بِما أَشْرَكُوا بِاللَّهِ ما لَمْ يُنَزِّلْ بِهِ سُلْطاناً وَ مَأْواهُمُ النَّارُ وَ بِئْسَ مَثْوَي الظَّالِمِينَ

151

بزودى افكنيم در دلهاى آنان كه كفر ورزيدند هراس را بدانچه شريك گردانيدند با خدا آن را كه فرو نفرستاده است بدان فرمانروايى و جايگاه ايشان آتش است و چه زشت است جايگاه ستمكاران


وَ لَقَدْ صَدَقَكُمُ اللَّهُ وَعْدَهُ إِذْ تَحُسُّونَهُمْ بِإِذْنِهِ حَتَّي إِذا فَشِلْتُمْ وَ تَنازَعْتُمْ فِي الْأَمْرِ وَ عَصَيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ما أَراكُمْ ما تُحِبُّونَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الدُّنْيا وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرِيدُ الْآخِرَةَ ثُمَّ صَرَفَكُمْ عَنْهُمْ لِيَبْتَلِيَكُمْ وَ لَقَدْ عَفا عَنْكُمْ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ

152

و همانا راست آورد بر شما خدا وعده خويش را هنگامى كه به سختى مى‌كشتيد آنان را به اذن او تا گاهى كه از هم گسيختيد و با هم ستيزه كرديد در كار و نافرمانى كرديد پس از آنكه بنمود به شما آنچه دوست مى‌داشتيد از شما گروهى خواهان دنيا بودند و گروهى خواهان آخرت سپس منصرف ساخت شما را از ايشان تا بيازمايدتان و هرآينه بخشود بر شما و خدا است دارنده فضلى بر مؤمنان


إِذْ تُصْعِدُونَ وَ لا تَلْوُونَ عَليٰ أَحَدٍ وَ الرَّسُولُ يَدْعُوكُمْ فِي أُخْراكُمْ فَأَثابَكُمْ غَمًّا بِغَمٍّ لِكَيْلا تَحْزَنُوا عَليٰ ما فاتَكُمْ وَ لا ما أَصابَكُمْ وَ اللَّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ

153

هنگامى كه بالا مى‌رفتيد و برنمى‌گشتيد به سوى كسى و پيمبر مى‌خواند شما را از پشت سرتان پس رسانيد به شما اندوهى بر اندوهى تا اندوهگين نشويد بر آنچه از شما فوت شده است و نه بدانچه به شما رسيده است و خدا دانا است بدانچه مى‌كنيد


ثُمَّ أَنْزَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ بَعْدِ الْغَمِّ أَمَنَةً نُعاساً يَغْشيٰ طائِفَةً مِنْكُمْ وَ طائِفَةٌ قَدْ أَهَمَّتْهُمْ أَنْفُسُهُمْ يَظُنُّونَ بِاللَّهِ غَيْرَ الْحَقِّ ظَنَّ الْجاهِلِيَّةِ يَقُولُونَ هَلْ لَنا مِنَ الْأَمْرِ مِنْ شَيْءٍ قُلْ إِنَّ الْأَمْرَ كُلَّهُ لِلَّهِ يُخْفُونَ فِي أَنْفُسِهِمْ ما لا يُبْدُونَ لَكَ يَقُولُونَ لَوْ كانَ لَنا مِنَ الْأَمْرِ شَيْءٌ ما قُتِلْنا هاهُنا قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِليٰ مَضاجِعِهِمْ وَ لِيَبْتَلِيَ اللَّهُ ما فِي صُدُورِكُمْ وَ لِيُمَحِّصَ ما فِي قُلُوبِكُمْ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

154

سپس فرود آورد بر شما پس از اندوه براى آرامش خمارى را گيجى را كه فرامى‌گرفت گروهى از شما را و گروهى ديگر را سرگرم داشته بود جانهاى ايشان گمان مى‌بردند به خدا ناروا را گمان جاهليت مى‌گفتند آيا ما را است از امر چيزى بگو همانا امر همه آن از آن خدا است نهان مى‌داشتند در دلهاى خود آنچه را آشكار نمى‌كردند براى تو مى گفتند اگر ما را از امر چيزى مى‌بود كشته نمى‌شديم در اينجا بگو اگر مى‌بوديد در خانه‌هاى خويش همانا برون مى‌آمدند آنان كه نوشته شده بود بر ايشان كشته شدن به سوى آرامگاه‌هاى خود و تا بيازمايد خدا آنچه را در سينه‌هاى شما است و تا پاك كند آنچه را در دلهاى شما است و خدا دانا است بدانچه در سينه‌ها است


إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَي الْجَمْعانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطانُ بِبَعْضِ ما كَسَبُوا وَ لَقَدْ عَفَا اللَّهُ عَنْهُمْ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ حَلِيمٌ

155

همانا آنان كه پشت كردند از شما روز تلاقى دو سپاه نلغزايندشان شيطان جز به پاره آنچه خود فراهم كردند و هرآينه بخشود خدا بر ايشان همانا خدا است آمرزنده بردبار


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَكُونُوا كَالَّذِينَ كَفَرُوا وَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ إِذا ضَرَبُوا فِي الْأَرْضِ أَوْ كانُوا غُزًّي لَوْ كانُوا عِنْدَنا ما ماتُوا وَ ما قُتِلُوا لِيَجْعَلَ اللَّهُ ذٰلِكَ حَسْرَةً فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ يُحْيِي وَ يُمِيتُ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ

156

اى گروه مؤمنان نباشيد مانند آنان كه كفر ورزيدند و گفتند به برادران خويش هنگامى كه به سفر مى‌رفتند يا به جنگ مى‌شدند كه اگر مى‌ماندند نزد ما نمى‌مردند و نه كشته مى‌شدند تا قرار دهد خدا آن را حسرتى در دلهاى ايشان و خدا زنده مى‌كند و مى‌ميراند و خدا بدانچه مى‌كنيد بينا است


وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوْ مُتُّمْ لَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَ رَحْمَةٌ خَيْرٌ مِمَّا يَجْمَعُونَ

157

و اگر كشته شويد در راه خدا يا بميريد همانا آمرزشى از خدا و رحمتى بهتر است از آنچه گرد مى‌آورند


وَ لَئِنْ مُتُّمْ أَوْ قُتِلْتُمْ لَإِلَي اللَّهِ تُحْشَرُونَ

158

و اگر بميريد يا كشته شويد همانا به سوى خدا گرد آورده مى‌شويد


فَبِما رَحْمَةٍ مِنَ اللَّهِ لِنْتَ لَهُمْ وَ لَوْ كُنْتَ فَظًّا غَلِيظَ الْقَلْبِ لاَنْفَضُّوا مِنْ حَوْلِكَ فَاعْفُ عَنْهُمْ وَ اسْتَغْفِرْ لَهُمْ وَ شاوِرْهُمْ فِي الْأَمْرِ فَإِذا عَزَمْتَ فَتَوَكَّلْ عَلَي اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الْمُتَوَكِّلِينَ

159

و هرآينه با مهرى از خدا نرم گشته‌اى براى ايشان و اگر تندخويى سنگين دل مى‌بودى همانا پراكنده مى‌شدند از پيرامونت پس ببخش بر ايشان و آمرزش خواه براى ايشان و مشورت كن با ايشان در كار سپس گاهى كه آهنگ كردى پس توكل كن بر خدا كه خدا است دوستدار توكل كنندگان


إِنْ يَنْصُرْكُمُ اللَّهُ فَلا غالِبَ لَكُمْ وَ إِنْ يَخْذُلْكُمْ فَمَنْ ذَا الَّذِي يَنْصُرُكُمْ مِنْ بَعْدِهِ وَ عَلَي اللَّهِ فَلْيَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُونَ

160

اگر يارى كند شما را خدا نيست چيره شونده‌اى بر شما و اگر خوارتان دارد پس كيست كه يارى كند شما را پس از او و بر خدا بايد توكل كنند مؤمنان


وَ ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ وَ مَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِما غَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ ثُمَّ تُوَفَّي كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَتْ وَ هُمْ لا يُظْلَمُونَ

161

و نرسد يا نبوده است پيمبرى را كه خيانت ورزد در بهره‌هاى جنگ و هر كس خيانت كند بيايد با آنچه خيانت كرده است روز قيامت سپس سر به سر پرداخته شود به هر كس آنچه را فراهم كرده است و آنان ستم نشوند


أَ فَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوانَ اللَّهِ كَمَنْ باءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ وَ مَأْواهُ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ

162

آيا كسى كه پيرو خوشنودى خدا است مانند كسى است كه بيانگيزد خشم خدا را و جايش دوزخ است و چه بد بازگشتگاهى است


هُمْ دَرَجاتٌ عِنْدَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِما يَعْمَلُونَ

163

آنانند بر پايه هايى نزد خدا و خدا بينا است بدانچه مى‌كنند


لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَي الْمُؤْمِنِينَ إِذْ بَعَثَ فِيهِمْ رَسُولاً مِنْ أَنْفُسِهِمْ يَتْلُوا عَلَيْهِمْ آياتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلالٍ مُبِينٍ

164

همانا منت نهاد خدا بر مؤمنان هنگامى كه برانگيخت در ايشان فرستاده‌اى پيمبرى از خود ايشان تا بخواند بر ايشان آيتهاى او را و پاك سازد ايشان را و بياموزدشان كتاب و حكمت را و اگر چه بودند پيش از آن در گمراهيى آشكار


أَ وَ لَمَّا أَصابَتْكُمْ مُصِيبَةٌ قَدْ أَصَبْتُمْ مِثْلَيْها قُلْتُمْ أَنَّي هٰذا قُلْ هُوَ مِنْ عِنْدِ أَنْفُسِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

165

آيا چنين است كه هر گاه برسد شما را پيش آمدى كه شما رسانده باشيد دو برابر آن را گوئيد از كجاست اين بگو آن از نزد خود شما است همانا خدا بر همه چيز است توانا


وَ ما أَصابَكُمْ يَوْمَ الْتَقَي الْجَمْعانِ فَبِإِذْنِ اللَّهِ وَ لِيَعْلَمَ الْمُؤْمِنِينَ

166

و آنچه به شما رسيد روز تلاقى دو سپاه همانا به اذن خدا بود و تا بشناسد مؤمنان را


وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالاً لَاتَّبَعْناكُمْ هُمْ لِلْكُفْرِ يَوْمَئِذٍ أَقْرَبُ مِنْهُمْ لِلْإِيمانِ يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يَكْتُمُونَ

167

و بشناسد آنان را كه نفاق ورزيدند و چون بديشان گفته شد كه بيائيد پيكار كنيد در راه خدا يا دفاع كنيد گفتند اگر پيكارى مى‌دانستيم پيروى مى‌كرديم شما را آنان به كفر نزديكترند در آن روز از ايمان گويند با دهانهاى خويش آنچه را نيست در دلهاشان و خدا داناتر است بدانچه نهان مى‌دارند


الَّذِينَ قالُوا لِإِخْوانِهِمْ وَ قَعَدُوا لَوْ أَطاعُونا ما قُتِلُوا قُلْ فَادْرَءُوا عَنْ أَنْفُسِكُمُ الْمَوْتَ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

168

آنان كه گفتند به برادرانشان و بازنشستند كه اگر فرمان ما را مى‌بردند كشته نمى‌شدند بگو پس دور كنيد از خويشتن مرگ را اگر هستيد راستگويان


وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ

169

و نپنداريد آنان را كه كشته شدند در راه خدا مردگان بلكه زندگانند نزد پروردگار خويش روزيمندان


فَرِحِينَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ يَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِينَ لَمْ يَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ

170

شادمانند بدانچه خدا از فضل خود بديشان ارزانى داشته و به خود مژده دهند بدانان كه هنوز بديشان نپيوسته‌اند از پشت سر ايشان كه نه بيمى بر ايشان است و نه اندوهگين شوند


يَسْتَبْشِرُونَ بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ وَ أَنَّ اللَّهَ لا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُؤْمِنِينَ

171

شادمانى كنند به نعمتى از خدا و فضلى و آنكه خدا تباه نمى‌كند پاداش مؤمنان را


الَّذِينَ اسْتَجابُوا لِلَّهِ وَ الرَّسُولِ مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ الْقَرْحُ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا مِنْهُمْ وَ اتَّقَوْا أَجْرٌ عَظِيمٌ

172

آنان كه دعوت خدا و رسول را اجابت كردند از پس آنچه زخم بديشان رسيد براى آنان كه نكوكارى و پرهيزكارى كردند از ايشان است پاداشى بزرگ


الَّذِينَ قالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَكُمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزادَهُمْ إِيماناً وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكِيلُ

173

آنان كه گفتند بديشان مردم كه مردم بسيج كردند براى شما پس بترسيدشان پس بيفزود آنان را ايمان و گفتند بس است ما را خدا و چه خوب كارگزارى است


فَانْقَلَبُوا بِنِعْمَةٍ مِنَ اللَّهِ وَ فَضْلٍ لَمْ يَمْسَسْهُمْ سُوءٌ وَ اتَّبَعُوا رِضْوانَ اللَّهِ وَ اللَّهُ ذُو فَضْلٍ عَظِيمٍ

174

پس بازگشتند به نعمتى از خدا و فضلى نرسيدشان گزندى و پيروى كردند خوشنودى خدا را و خدا است داراى فضلى بزرگ


إِنَّما ذٰلِكُمُ الشَّيْطانُ يُخَوِّفُ أَوْلِياءَهُ فَلا تَخافُوهُمْ وَ خافُونِ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ

175

نيست آن جز شيطان كه مى‌ترساند دوستان خويش را پس نترسيد او را و مرا بترسيد اگر هستيد مؤمنان


وَ لا يَحْزُنْكَ الَّذِينَ يُسارِعُونَ فِي الْكُفْرِ إِنَّهُمْ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ وَ لَهُمْ عَذابٌ عَظِيمٌ

176

اندوهگينت نكنند آنان كه مى‌شتابند در كفر هرگز زيان نرسانند خدا را به چيزى خدا خواهد كه نگذارد براى ايشان بهره‌اى در آخرت و براى ايشان است عذابى بزرگ


إِنَّ الَّذِينَ اشْتَرَوُا الْكُفْرَ بِالْإِيْمانِ لَنْ يَضُرُّوا اللَّهَ شَيْئاً وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

177

همانا آنان كه خريدند كفر را به ايمان زيان نرسانند خدا را به چيزى و ايشان را است عذابى دردناك


وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّما نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّما نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدادُوا إِثْماً وَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِينٌ

178

و نپندارند آنان كه كفر ورزيدند مهلت‌دادن ما را بدانان نكوييى براى ايشان جز اين نيست كه مهلت دهيمشان تا بيفزايند در گناه و ايشان را است عذابى خواركننده


ما كانَ اللَّهُ لِيَذَرَ الْمُؤْمِنِينَ عَليٰ ما أَنْتُمْ عَلَيْهِ حَتَّي يَمِيزَ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَ ما كانَ اللَّهُ لِيُطْلِعَكُمْ عَلَي الْغَيْبِ وَ لٰكِنَّ اللَّهَ يَجْتَبِي مِنْ رُسُلِهِ مَنْ يَشاءُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ وَ إِنْ تُؤْمِنُوا وَ تَتَّقُوا فَلَكُمْ أَجْرٌ عَظِيمٌ

179

نيست خدا كه بازگذارد مؤمنان را بر آنچه شما بر آنيد تا جدا گرداند پليد را از پاكيزه (زشت از زيبا) و نبوده است خدا كه آگاه سازد شما را بر ناپيدا و لكن خدا انتخاب مى‌كند از فرستادگان خويش هر كه را خواهد پس ايمان آريد به خدا و فرستادگانش و اگر ايمان آريد و پرهيزكارى كنيد شما را هست پاداشى بزرگ


وَ لا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَبْخَلُونَ بِما آتاهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ هُوَ خَيْراً لَهُمْ بَلْ هُوَ شَرٌّ لَهُمْ سَيُطَوَّقُونَ ما بَخِلُوا بِهِ يَوْمَ الْقِيامَةِ وَ لِلَّهِ مِيراثُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ بِما تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ

180

و نپندارند آنان كه بخل ورزيدند بدانچه خدا از فضل خويش بديشان ارزانى داشته آن را بهتر براى ايشان بلكه آن بدتر است براى ايشان بزودى گردن‌بندشان شود آنچه خوددارى از دادن آن كردند روز قيامت و خدا را است ميراث آسمانها و زمين و خدا بدانچه مى‌كنيد دانا است


لَقَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ فَقِيرٌ وَ نَحْنُ أَغْنِياءُ سَنَكْتُبُ ما قالُوا وَ قَتْلَهُمُ الْأَنْبِياءَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ نَقُولُ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ

181

همانا شنيد خدا گفتار آنان را كه گفتند خدا نيازمند است و ما بى‌نياز بزودى بنويسيم آنچه را كه گفتند و كشتار ايشان پيمبران را به ناحق و گوئيم بچشيد عذاب سوزان را


ذٰلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ وَ أَنَّ اللَّهَ لَيْسَ بِظَلاَّمٍ لِلْعَبِيدِ

182

اين بدان است كه پيش فرستاد دستهاى شما و نيست خدا ستم‌كننده بر بندگان


الَّذِينَ قالُوا إِنَّ اللَّهَ عَهِدَ إِلَيْنا أَلَّا نُؤْمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّي يَأْتِيَنا بِقُرْبانٍ تَأْكُلُهُ النَّارُ قُلْ قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذِي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ

183

آنان كه گفتند همانا خدا با ما پيمان بسته است كه ايمان نياريم براى پيمبرى تا بياورد ما را به قربانى كه بخوردش آتش بگو همانا آمد شما را پيمبرانى پيش از من به نشانيها و بدانچه گفتيد پس چرا كشتيد ايشان را اگر هستيد راستگويان


فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جاءُو بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ الْكِتابِ الْمُنِيرِ

184

پس اگر باورت نداشتند همانا باور نداشتند فرستادگانى را پيش از تو كه آمدند به نشانيها و نوشته‌ها و نامه‌اى درخشان


كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فازَ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلَّا مَتاعُ الْغُرُورِ

185

همه كس چشنده مرگ است و جز اين نيست كه به شما پرداخته شود مزدهاى شما روز قيامت پس كسى كه بركنار شد از آتش و برده شد به بهشت همانا رستگار شد و نيست زندگانى دنيا جز كالاى فريب (سرگرمى)


لَتُبْلَوُنَّ فِي أَمْوالِكُمْ وَ أَنْفُسِكُمْ وَ لَتَسْمَعُنَّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَ مِنَ الَّذِينَ أَشْرَكُوا أَذيً كَثِيراً وَ إِنْ تَصْبِرُوا وَ تَتَّقُوا فَإِنَّ ذٰلِكَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ

186

همانا خواهيد آزموده شد در مالها و جانهاى خويش و خواهيد شنيد از آنان كه داده شدند كتاب را پيش از شما و از شرك‌ورزان آزار فراوانى و اگر شكيبا شويد و پرهيزكارى كنيد همانا آن است از عزيمت كارها


وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ وَ لا تَكْتُمُونَهُ فَنَبَذُوهُ وَراءَ ظُهُورِهِمْ وَ اشْتَرَوْا بِهِ ثَمَناً قَلِيلاً فَبِئْسَ ما يَشْتَرُونَ

187

و هنگامى كه گرفت خدا پيمان آنان كه داده شدند كتاب را كه بيان كنندش براى مردم و كتمانش نكنند پس افكندند آن را پشت سر خويش و فروختندش به بهايى كم و چه بد است آنچه بها ستانند (يا فروشند)


لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ يَفْرَحُونَ بِما أَتَوْا وَ يُحِبُّونَ أَنْ يُحْمَدُوا بِما لَمْ يَفْعَلُوا فَلا تَحْسَبَنَّهُمْ بِمَفازَةٍ مِنَ الْعَذابِ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ

188

مپندار آنان را كه شاد شوند بدانچه آوردند و دوست دارند كه ستوده شوند بدانچه نكردند مپندار ايشان را بر رستنگاهى از عذاب و آنان را است عذابى دردناك


وَ لِلَّهِ مُلْكُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اللَّهُ عَليٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ

189

و خدا را است فرمانروايى آسمانها و زمين و خدا بر هر چيز توانا است


إِنَّ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافِ اللَّيْلِ وَ النَّهارِ لَآياتٍ لِأُولِي الْأَلْبابِ

190

همانا در آفرينش آسمانها و زمين و گردش شب و روز نشانيهايى است براى خردمندان


الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِياماً وَ قُعُوداً وَ عَليٰ جُنُوبِهِمْ وَ يَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ رَبَّنا ما خَلَقْتَ هٰذا باطِلاً سُبْحانَكَ فَقِنا عَذابَ النَّارِ

191

آنان كه ياد خدا كنند ايستادگان و نشستگان و بر پهلوهاى خويش و مى‌انديشند در آفرينش آسمانها و زمين پروردگارا نيافريدى اين را به باطل (بيهوده) دور از تو (منزهى تو) نگهدار ما را از عذاب آتش


رَبَّنا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَ ما لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصارٍ

192

پروردگارا هر كه را در آتش برى همانا خوارش كرده‌اى و نيست ستمگران را يارانى


رَبَّنا إِنَّنا سَمِعْنا مُنادِياً يُنادِي لِلْإِيمانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنا فَاغْفِرْ لَنا ذُنُوبَنا وَ كَفِّرْ عَنَّا سَيِّئاتِنا وَ تَوَفَّنا مَعَ الْأَبْرارِ

193

پروردگارا همانا ما شنيديم بانگ‌دهنده‌اى را كه بانگ مى‌داد براى ايمان كه ايمان آريد به پروردگار خويش پس ايمان آورديم پروردگارا بيامرز براى ما گناهان ما را و بزداى از ما زشتيهاى ما را و درياب ما را با نيكان


رَبَّنا وَ آتِنا ما وَعَدْتَنا عَليٰ رُسُلِكَ وَ لا تُخْزِنا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّكَ لا تُخْلِفُ الْمِيعادَ

194

پروردگارا و ارزانى دار به ما آنچه بر زبان فرستادگانت به ما نويد دادى و خوار مكن ما را روز قيامت كه نيستى تو شكننده پيمان


فَاسْتَجابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لا أُضِيعُ عَمَلَ عامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثيٰ بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا مِنْ دِيارِهِمْ وَ أُوذُوا فِي سَبِيلِي وَ قاتَلُوا وَ قُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئاتِهِمْ وَ لَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ ثَواباً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ اللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ

195

پس پذيرفت از ايشان پروردگارشان كه تباه ننمايم كار هر عمل‌كننده‌اى را از شما مرد يا آن بعضيتان از بعضى پس آنان كه هجرت كردند و برون (رانده شدند) از خانه‌هاى خويش و آزار شدند در راه من و جنگ كردند و كشته شدند همانا بزدايم از ايشان زشتيهاى ايشان را و درآرمشان باغهايى كه روان است از زير آنها جويها پاداشى از نزد خدا و خدا نزد او است پاداش نيكو


لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلادِ

196

فريفته‌ات نكند گردش آنان كه كفر ورزيدند در شهرها


مَتاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْواهُمْ جَهَنَّمُ وَ بِئْسَ الْمِهادُ

197

بهره‌اى است اندك و سپس جايگاه ايشان دوزخ است و چه زشت آرامشگاهى است


لٰكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها نُزُلاً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَ ما عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرارِ

198

ليكن آنان كه پروردگار خود را ترسيدند براى ايشان است باغهايى كه جارى است از زير آنها جويها جاودانان در آنها پيشكشى از نزد خدا و آنچه نزد خدا است بهتر است براى نيكان


وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَ ما أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خاشِعِينَ لِلَّهِ لا يَشْتَرُونَ بِآياتِ اللَّهِ ثَمَناً قَلِيلاً أُولئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسابِ

199

همانا از اهل كتاب است آنكه ايمان آورد به خدا و آنچه فرود آورده شد بر شما و آنچه فرود آورده شد بر ايشان فروتنى‌كنان براى خدا نفروشند آيتهاى خدا را به بهايى كم آنان را است پاداش ايشان نزد پروردگارشان همانا خدا است شتابنده در حساب


يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا وَ اتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ

200

اى آنان كه ايمان آورديد بردبار باشيد و شكيبايى ورزيد و خويش را آماده جنگ نگه داريد و بترسيد خدا را شايد رستگار شويد


سوره قبل

سوره آل عمران

سوره بعد
قاری
ترجمه گویا
انصاریان